Funtzionatzeko modu bat (Gauzak egiteko dugun modua, euskaraz; Our own way, ingelesez). Horixe da Nafarroa Marka, atzo Madrilen aurkeztu zen Foru Komunitateko lurralde-marka. Haren helburu estrategikoa da Nafarroa Europako eskualde berritzaile, iraunkor eta berdintasunezkoaren erabateko erreferentzia izatea. Nafarroako Lehendakari María Chivite Navascuesek adimen kolektiboa eskatu zuen, Prado Museoko Jeronimoen Klaustroan bildutako 250 pertsonen aurrean Foru Komunitatearen irudi koherente eta erakargarria proiektatzeko, inbertsio eta talentuaren bultzatzailea.
Amankomunarekiko konpromisotik eta Nafarroa Markaren bokaziotik, hau da, Foru Komunitate desberdintasunaren gaitasun guztiak bere aniztasun aberatsean integratzeko bokaziotik, atzoko Madrilgo ekitaldian Chivite Lehendakariarekin batera, Rafael Moneo arkitektu, Pritzker Arkitektura eta Vianako Printzea sariak eta Prado Museoko Jeronimoen Klaustroari dagokion bere birdesinatzailearen egileak ere parte hartu zuen; Rafael Rodríguez, Rockwool enpresako senior presidenteordea, daniar taldearen zuzendaritza kontseiluko kidea, munduko liderra arrokazko artilezko isolamenduen fabrikazioan; Isabel Sola, Bioteknologiako Zentro Nazionaleko koronabirus taldeko zuzendarikidea, Ikerketa Zientifikoen Goi Zentroari atxikia; César Azpilicueta, Atlético Madrileko futbolaria, Osasunako harrobikoa eta Chelsea taldeko kapitain historikoa Olympique de Marsellan aritu ondoren; eta Maria Moya, Prodigioso Volcaneko CEO, Nafarroa Markaren kontzeptualizaziorako Foru Gobernuaren enpresa laguntzailea.
Ekitaldira bertaratu zirenen artean, Nafarroako komunitatearen ordezkaritza kualifikatu bat Madrilen, politika, ekonomia, kultura eta kirol arloetan, Nafarroa Markako preskriptoreekin batera, lur horrekin duen loturagatik. Foru Gobernuaren eta Nafarroa Markako gobernantza-taldearen presentzia ugariaz gain, baita mahai politikoko kide guztiena ere, zeinak talde parlamentario guztiak biltzen baititu, joan den otsailean Erronkariko Julian Gayarre Museoan eratu izan ondoren. Helena Resano kazetari nafarrak aurkeztuta, Maialen Gurbindo (Chica Sobresalto) Madrilen finkatutako karrera bat duen musikari atarrabiatarrak jarri zuen Hiriburuko ekitaldiko musika-nota, zuzeneko interpretazio banarekin.
Sorkuntza kolektiboa
Chivite Lehendakariak ireki zuen ekitaldia, eta, hasteko, adierazi zuen atzo Madrilen Nafarroa Markaren hedapenean parte hartu zutenek “sorkuntza kolektiborako adibide bat” irudikatzen dutela, ekarpen indibidualen batukari bat, azken batean Foru Gobernuak duela urtebete onartutako eta Iruñean, Tuteran eta Bruselan jada aurkeztu zen lurralde-marka goraipatu nahi duen funtzionatzeko modu jakin bat osatzen duena. “Nafarroa Markapean, Foru Komunitateak erakusten du zer garen, zer ordezkatzen dugun, eta nola nahi dugun gure mugen barruan eta kanpoan ikus gaitzaten”, azaldu zuen Chivitek.
Zehazkiago esateko, Maria Chivitek zehaztu zuen Nafarroa Markak, une bakoitzeko koiuntura politikoak gainditzen dituen elkarrizketa konstruktiborako tresna gisa, lurraldearen “indarguneak kontaketa partekatu” baten pean “lerrokatzen” saiatzen dela, Nafarroako herritarren “pertenentzia eta harrotasun sentimenetik” abiatuta. “Enpresa-ehuna babesteko talentuaren inbertsioa eta garapena bultzatuko duen irudi koherente eta erakargarria proiektatzeko” helburuarekin, Nafarroa “jasangarritasunean, berrikuntzan, gizarte-ongizatean eta bizi-kalitatean erreferente” gisa kokatuz.
Chivite Lehendakariak Nafarroaren aniztasuna “batzen gaituen aberastasuna da» azpimarratu zuen, “guztion ongiaren” oinarri gisa “gizarte aniztasunaren eta metodoaren kalitatearen” arteko binomioa aldarrikatuz. Ildo horretan, “Nafarroa indartsu eta aitortua eraikitzen jarraitzeko giltzarri gisa, baterako lana eta elkarrizketa” aldarrikatu zituen.
Estrategia lau ardatzetan
Lau ardatzez osatuta dago Nafarroa Marka: “Bizi Kalitateaz” gainera (izan ere, Foru Komunitateak sailkapen nazionalaren buruan jarraitzen du, Chivite Lehendakariak azpimarratu zuen bezala), “Lurralde Identitatea”, “Turismoa, Aberastasuna eta Aniztasuna” eta ”Enpresa, Talentua eta Berrikuntza” ditu euskarri, azken hori lehentasunezkoa baita hedapen-fase honetan eta munduko ziurgabetasunaren egungo testuinguruan. Talentuaren lanketa areagotu nahi da, Nafarroaren indar ekonomikoa are gehiago sendotuz mehatxu globalen aurrean, zigilu erabat berritzailea emanez, adibidez, mugikortasun jasangarri eta elektrikoari dagokionez.
Ondo ulertuta, lankidetza publiko-pribatuaren eta espektro zabaleko adostasunen premisatik, Nafarroa lider nazionala da BPG industrialean, eta Estatuaren BPGrekiko zorrik txikiena du, Autonomia Erkidego batentzat kaudimen ekonomiko handiena duen bezalaxe. Bere historiako enplegu-mailarik handienetan dagoen bitartean, talentua erakartzeko eta berritzeko gaitasunaren podiumean jarraitzen du, baita izaera teknologikoko lan-okupazioaren pisuan ere.
Nafarroako prestakuntza- eta ikerketa-ekosistema, ospe handiko hiru unibertsitaterekin eta Lanbide Heziketako irakaskuntza sendoarekin, funtsezkoa da lan-indarraren enplegagarritasunerako eta gaikuntzarako, baina, era berean, erabakigarria da balizko inbertitzaileengan eragin erabakigarria izateko Foru Komunitatearen aldeko apustua egiteko orduan. Izan ere, Foru Komunitateak, bere autogobernuari esker, berezko tresnak ditu finantzaketa pribatua sustatzeko eta gizarte-arrastoko proiektuak ikuspegi jasangarri batetik sustatzeko.
Horren erakusgarri dira Nafarroako unibertso biomedikoa eta nekazaritzako elikagaien industria indartsua, landa-ingurunean sustraitzeaz gain. Ondare kolektibo horrek landa-ingurunea ere kontserbatzen du negozio-gune gisa, turismo jasangarri desestazionalizatua sustatuz, urteko sei milioi txangozale eta turisten gainetik; izan ere, 2024an 1.500 milioi euro baino gehiago gastatu zituzten kontraste-lurralde batean, iparraldetik hegoaldera autoz bi ordu baino gutxiagoko iraupenarekin.
Osagarri gisa, Nafarroa arrakastaz kokatu da aisialdiaren sektorean, kultura- eta kirol-arloko jarduera-programa oso batekin, batez ere Nafarroa Arena erabilera anitzeko pabiloiaren eta Baluarte auditorioaren bidez. Milioi bat ekitaldi inguru, gero eta bisitari gehiago Foru Komunitatetik kanpo, eta horrek itzulkin ekonomikoa dakar operadore pribatuentzat, nazioarteko izarren kontzertuei esker.
Nafarroako produktuak
Madrilen Nafarroa Marka aurkezteko ekitaldiaren amaieran, sei erreferentziaz osatutako Prado Museoko zaharberritze zerbitzuaren agape bat eskaini zen. Aperitiboak produktu autoktonoa barne hartu zuen, esaterako zainzuria, kukulua eta pikillo piperra, ardo beltza eta zuria bezala. Laguntzaile bakoitzari Nafarroa Markaren sustapen-kit bat ere eman zitzaion.
