Nafarroako osasun-zentroetako 150 profesionalek baino gehiagok parte hartu dute Osasun Departamentuaren Lehen Mailako Arretako Osasun Komunitarioko Estrategiaren hasierako dokumentua aurkezteko jardunaldian. Lehen mailako arretaren eta Nafarroako Osasun Publikoaren eta Lan Osasunaren Institutuaren (NOPLOI) artean batera garatu da, eta irailean hasiko da ezartzen. Fernando Domínguez Osasun kontseilariak ireki du jardunaldia, Baluarten, Alfredo Martínez Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuko gerentearekin batera.
Dominguezek Lehen Mailako Arretan orientazio komunitarioa indartzearen aldeko apustua egin du: “Lehen Mailako Arretan osasun komunitarioa ikuspegi integral batean oinarritzen da, determinatzaile sozialek osasunean duten eragina onartzen duena eta komunitatearen partaidetza aktiboa sustatzen duena bere beharrak identifikatu eta konpontzeko. Eredu honen helburua da ekitatea indartzea eta pertsonen bizi-kalitatea hobetzea, osasuna sortzen duten baldintzei helduz, eta ez bakarrik gaixotasunari”.
Hainbat faktorek, esaterako lan-egoerak, maila ekonomikoak, harreman sozialek eta beste batzuek, esaterako hirigintzak edo berdeguneetarako sarbideak, besteak beste, eragin zuzena dute pertsonen osasunean. “Osasunaren determinatzaile sozial” gisa ezagutzen direnak dira, eta horiek ezagutu eta kontuan hartu behar dira herritarrei arreta onena emateko.
Zer suposatzen du estrategia horrek
Osasun Departamentuaren estrategia berriak Lehen Mailako Arreta lantaldeetako arlo profesional guztien lana indartzen du, osasunaren baldintzatzaile sozialetan oinarritutako ikuspegi hori sendotuz. Lehenik eta behin, arreta indibiduala eta familiarra eskaini nahi du kontsultetan eta etxeetan, arreta ematen ari den pertsonaren testuinguru soziala oso kontuan hartuta, bai haren osasun-egoera edo -arazoa ulertzeko orduan, bai horri aurre egiteko bide posibleak aztertzeko garaian.
Bigarrenik, osasun-zentroetan taldeko osasun-hezkuntza sustatu nahi du, komunitatean hautemandako beharren arabera. Tailer horietan, bizi-egoera edo gaixotasun bera duten pertsonek beren prozesuari buruzko hausnarketa kolektiboa egiten dute, ezagutzak hobetzen dituzte eta horri aurre egiteko gaitasun gehiago eskuratzen dituzte.
Hirugarrenik eta azkenik, laguntza-maila horretako profesionalek beren eremuko prozesu komunitarioetan herritarrekin, gizarte-ehunarekin, beste sektore batzuetako profesionalekin eta tokiko administrazioarekin batera parte har dezaten sustatzen du, lankidetzan, ongizatea eta osasun kolektiboa hobetzeko.
Osasun komunitarioa, Lehen Mailako Arretaren zutabea
Jardunaldian zehar, Nafarroa osoko osasun zentroetan arlo honetan azken lau hamarkadetan egindako lana goraipatzen da. Lehen Mailako Arretako taldeek funtsezko rola jokatzen dute estrategia horren barruan, eta aurrerantzean Lehen Mailako Arretako gerentziari eta Nafarroako Osasun Publikoaren eta Lan Osasunaren Institutuari (NOPLOI) lotutako zortzi profesionalek osatutako laguntza-talde batekin kontatuko dute.
Diziplina anitzeko talde hori Gizarte Laneko profesionalek eta Erizaintzako eta Medikuntzako profesionalek osatuko dute, Familia eta Komunitate Arretan espezialistak badira. Izan ereerizaintzako lau plaza espezializatu sortu dira Lehen Mailako Arretako gerentziatik, laguntza-talde hori eratzeko.
Topaketan, halaber, Lehen Mailako Arretako taldeek beren lanaren orientazio komunitarioan sakontzeko bitartekoak jartzea bilatzen duten hainbat tresna aurkeztu dira, esaterako prestakuntza-plan bat, lana agendatzeko mekanismoak, ordu-dedikazioa ezartzeko mekanismoak, tresna digitalak eta esparru horretan aurrera egiteko topaguneak.
Osasun Departamentuak Lehen Mailako Arreta indartzeko duen konpromiso hori bat dator Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) eta Osasun Ministerioak Lehen Mailako Arretan orientazio komunitarioa, osasunaren sustapena eta prebentzioa sustatzeko dituzten helburuekin; izan ere, funtsezko rola betetzen du, gure osasun-sistemaren oinarria baita, herritarrentzako mailarik irisgarriena, eta, beraz, harreman estua du tokiko eragileekin.
Jardunaldi parte-hartzailea
Baluarten egindako ekitaldia bi zatitan banatu da. Lehenengoan, estrategia bera zertan datzan azaldu da. Bigarren zatian, izaera parte-hartzailean, Nafarroako hiru osasun eremuetako profesionalek (Iruña, Lizarra eta Tutera) estrategiari buruzko gogoeta egin dute hamabost laguneko taldeetan, eta ekarpenak egin dizkiote estrategiari.
Gainera, jardunaldia grabatu egin da Lehen Mailako Arretan lan egiten duten pertsona guztientzat eskuragarri egon dadin, eta parte hartzeko mekanismo bat ezarri da, posta elektroniko baten bidez, hobetzeko proposamenak ekainaren 30era arte helarazi ahal izateko.
Ekitaldiari amaiera eman diote Susana Miranda Lehen Mailako Arretako gerenteak eta Maria Angeles NOPLOIko zuzendari gerenteak.