María Chivite Navascués Nafarroako Lehendakariak Nordex Electrolyzers enpresaren instalazioak bisitatu ditu asteazken honetan, Irunberrin, hidrogeno berdearen 2,5 mw-ko elektrolizagailu berria bertatik bertara ezagutzeko. NX2500 eredua da, eta, Lehendakariaren hitzetan, eredu hori instalatzeak ekarri du “lankidetza publiko-pribatua, talentua eta teknologia trantsizio energetikorako eskutik joatea”.
Bisitan, azpimarratu du, elektrolizagailu berri honen “garapen arrakastarekin eta merkaturatze azkarrarekin”, herrialdea “ekonomia berri honen abangoardian” kokatzen dela. Zehazki, azpimarratu du hidrogeno berdea energia-iturri gisa erabiltzeak “lehenaldia eta geroaldia” suposatzen duela, eta aukera ematen duela, adibidez, “energia berriztagarrien soberakin energetikoa gordetzeko”, eta alderdi hori “gaur egun oraindik konpondu gabeko erronka nagusia da”.
Halaber, lehendakariak gogorarazi du bere esku-hartzean Nafarroa “pisu industrialaren araberako erkidego liderra” dela, eta datu hori “gure oparotasunaren palanka nagusia” dela, eta “herrian bizi-kalitate handiena duen tokia izatea ahalbidetzen diguna”. Era berean, azpimarratu du elektrizatzaile berria “ekitatea bermatzen duen hezkuntza-sistema publiko baten oinordekoa” ere badela, eta horri esker ingeniariak, lurralde-kohesioko politikak eta Nafarroako berrikuntza-sisteman sortutako “talentu kolaboratiboa” trebatu ahal izan dela. Laburbilduz, “lankidetza publiko-pribatuaren” oinordekoa da, “funtsezkoa baita gure ekosistema industriala eratzeko”. “Gaurko honetan Nordex Electrolyzersek arrakasta handia izan du, baina arrakasta kolektiboa ere izan da ”, gaineratu du.
Sodenaren funtsezko laguntza
Bisitan, Mikel Irujo Industriako, Trantsizio Ekologikoko eta Enpresa Digitaleko kontseilariarekin batera, Sodenako presidentea ere izan da, eta gogorarazi du sozietate publikoak Nordex Electrolyzerseko akziodun gisa emandako laguntza finantzarioa “funtsezkoa izan dela Nafarroarentzat proiektu estrategiko eta aitzindariak egia bihurtzeko, hau bezala, nazioarteko proiekzioa duen bazkide industrial baten eskutik”.
Kontseilariaren esanetan, hidrogenoa “etorkizuneko energia-bektore garrantzitsuenetako bat izatera bideratuta dago». “Energia berriztagarriak hobeto kudeatzea eta integratzea” ahalbidetzeaz gain, “erregai fosilekiko mendekotasuna eta berotegi-efektuko gasen emisioak murrizteaz gain, industria-sektore askoren deskarbonizazioa ahalbidetuko du”. «Proiektu hau apustu industrial garrantzitsua da gure Erkidegoarentzat etorkizunera begira”, adierazi du kontseilariak.
Bestalde, Nordex/Acciona Windpower enpresaren zuzendari exekutiboa den José Luis Blancok bere hitzaldian adierazi duenez, «elektrolizagailua ez da mugarri teknologiko bat soilik», baizik eta «erakunde publiko eta pribatuen arteko ikuspegi, konpromiso eta lankidetzarekin Nafarroatik munduan gaitasun teknologiko eta industrial berriak eraiki daitezkeelako froga».
Rocio Monclús Irunberriko alkatea, Luis Solla Nordex Electrolyzerseko zuzendari exekutiboa eta Pablo Pulpeiro Acciona/Nordex Green Hydrogen zuzendari exekutiboa ere izan dira bisitan.
Independentzia energetikoa eta deskarbonizazioa
Lehendakariak, Irujo kontseilariak adierazitakoaren ildo beretik, nabarmendu du Europar Batasunak bektore energetiko gisa identifikatu duela hidrogeno berdea, zeinek emango dion berebiziko garrantzia duten bi ardatzetan aurrera egiteko aukera: deskarbonizazioa eta independentzia energetikoa. Zehazki, bigarren zutabe horri dagokionez, Lehendakariak adierazi du “independentzia energetikoa ez dela benetakoa izango, baldin eta hori ahalbidetzen duen teknologia kanpoan erosi behar badugu”. “Hidrogenoa kudeatzeko teknologiaren kontrolik gabe”, gaineratu du, “menpekotasun bat beste batekin ordezkatzen arituko ginateke”.
Deskarbonizazioaren arloan egindako aurrerapenei dagokienez, Chivitek azaldu du elektrifikatzeko zailak diren sektoreak ere badaudela, esaterako garraio astuna, itsas garraioa, abiazioa edo altzairuaren eta zementuaren industriak, eta horrek “hidrogeno berde asko” eskatuko duela. Ildo horretan, “punta-puntako teknologia dugu, tokian-tokian garatua eta Europako merkatuaren egungo eta etorkizuneko eskaerari erantzuten diona”, laburbildu du.
Lehendakariak, gainera, dei egin du Europako panoraman ez erortzeko “karrera uzteko eta epe laburrean kostuak murrizteari lehentasuna emateko tentazioan”, eta azpimarratu du laguntza-programek ezin dutela behera egin, “indartu egin behar baitira, beste eskualde batzuk egiten ari direnaren ildotik”. Premia horrek, azpimarratu duenez, garrantzi berezia du, AEBk bizi duen “une arraroa” dela eta, “egungo Gobernua iraultza teknologiko berriztagarria geldiarazten saiatzen ari baita, XX. mendera eta erregai fosiletara ainguratuz”, “guztioi kalte egiten digun alferrikako ahalegin batean”.
Hidrogeno berdearen eta energia berriztagarrien sektorea Nafarroan
Hidrogeno berdearen elektrolizagailuek hidrogenoa modu garbian, karbono-isuririk sortu gabe, sortzeko aukera ematen dute, uraren deskonposizio-prozesu baten bidez, elektrolisia deiturikoa tarteko dela. Mota horretako makinak martxan jartzeko, erabiltzen den elektrizitatea iturri berriztagarrietatik soilik dator, esaterako eolikotik.
Foru Gobernuak energia ekoizpen mota hori sustatzeko hartutako neurriei dagokienez, Nafarroako Gobernuak 2023an Nordexekin hitzarmen bat sinatu zuela gogorarazi nahi izan du Nordex Electrolyzersen sorrera zehatza lortzeko. Joan den 2024ko ekainean, gainera, Nafarroan hidrogeno berdea ekoizteko gai zen lehen elektrolizagailua martxan jarriko zela iragarri zuten, orduan, Chivitek azaldu duenez, “Espainian erabat fabrikatutako eta muntatutako diseinuetatik handiena”.
Ildo beretik, Lehendakariak aztertu egin du Foru Komunitateak energia berriztagarrien arloan izan duen ibilbidea. “Joan den mendeko 90eko lehen urteetan, Nafarroak industria eolikoaren aldeko apustua egiteko ikuspegia izan zuen”, adierazi du, eta, ondoren, tokiko talentuari eta lankidetza publiko-pribatuari esker, Erkidegoa “energia eolikoko potentzia eta energia berriztagarriaren ekoizpenean Europako erreferente bihurtu duen industria propio bihurtu dela” azaldu du.
